Een veel gehoord probleem is dat onderzoek niet altijd aansluit op de praktijk. Medewerkers, cliënten, en burgers worden voor de zoveelste keer gevraagd mee te werken door een enquête in te vullen, cijfers aan te leveren of interviews te doen. Regelmatig zijn zij terughoudend om mee te werken, want: “Wat is het nut?” en “Waarom wordt precies dit onderzocht, en niet het eigenlijke probleem waar we tegen aanlopen, namelijk…”.
De vragen die gesteld worden in het onderzoek sluiten net niet aan bij de praktijk, of de opgehaalde inzichten sluiten net niet aan bij de onderzoeksvragen. Daardoor verdwijnen onderzoeksrapporten in een la. Het uitgevoerde onderzoek is zonde van de tijd en het geld.
Wat nou als de doelgroep zelf mee mag denken over het uitgevoerde onderzoek.
Als medewerkers, cliënten en burgers zelf de onderzoeks- en interviewvragen mogen bepalen, en de onderzoekers kunnen helpen de opgehaalde bevindingen correct te interpreteren. Of tijdens een creatieve activiteit hun mening of ervaring kunnen delen voor de dataverzameling. Dat is participatief onderzoek.
Bij participatief onderzoek wordt de praktijk- en ervaringskennis van medewerkers en cliënten benut in de uitvoering van het onderzoek (zij zijn dus niet slechts passieve respondenten in het onderzoek). De praktijk- en ervaringskennis smelten samen met de theorie om te komen tot het oplossen van vraagstukken uit de praktijk. Vraagstukken die écht gaan over de effectiviteit van de dienstverlening.
Gelijkwaardige verhouding
Daarbij is het van belang een gelijkwaardige verhouding te creëren, soms makkelijker gezegd dan gedaan. En door als onderzoekers de samenwerking flexibel vorm te geven, aandacht te geven aan ontmoeting, feedback en reflectie en daadwerkelijk open te staan voor ander geluid. Zo helpt de waardevolle praktijk- en ervaringskennis om het onderzoek echt aan te laten sluiten bij de leefwereld van de doelgroep.
Wij hebben onszelf daarom de ambitie gesteld om in alle onderzoeken die we doen, een persoon uit de onderzochte praktijk aan te stellen als co-onderzoeker. En om te experimenteren met creatieve en actieve vormen van dataverzameling.
Meer weten? Neem contact op met Jolien van Aar.
