De unit ‘BeheersProblematische Gedetineerden (BPG) in Penitentiaire Inrichting (PI) Vught is bedoeld voor gedetineerden met extreem gedrag. Zij worden hier geplaatst omdat zij te agressief, ontwrichtend of te gevaarlijk zijn voor andere detentieregimes. De medewerkers van de BPG hebben dagelijks te maken met dreiging, onvoorspelbaar gedrag en agressie van gedetineerden. Hierdoor lopen zij extra risico op sociaal-emotionele disbalans.
Om medewerkers van de BPG sociaal-emotionele bescherming te bieden tegen het voortdurende risico op agressief gedrag van gedetineerden is in samenwerking met VanMontfoort een methodiek opgesteld, genaamd M.I.N.D. (Method in Ninth Department, verwijzend naar leefafdeling 9, waar de BPG is gelokaliseerd).
Onze aanpak
M.I.N.D. is in samenwerking met BPG-medewerkers bottom-up ontwikkeld en maakt een belangrijk onderdeel uit van hun dagelijks werk. Het ondersteunt medewerkers in bewuste bekwaamheid, doet recht aan wat zij al jaren goed doen en biedt ondersteuning bij zelfzorg, dilemma’s, afwegingen en (dreigende) escalaties.
Voor de totstandkoming van de methodiek zijn gesprekken gevoerd met de medewerkers van alle functiegroepen binnen de BPG om de gewenste en huidige situatie goed in kaart te brengen. Hierin is gesproken over wat het werk met hen doet (sociaal-emotioneel welzijn), over het werk (bejegenen, begeleiden van gedetineerden) en over de onderlinge samenwerking. De uitkomsten van deze gesprekken zijn middels thematische analyse inzichtelijk geworden.
In samenwerking met een schrijfteam is de methodiek vervolgens tot stand gekomen. We zijn gestart met een theoretische onderbouwing op basis van onder andere internationale literatuur, vervolgens de aan te pakken factoren en bijbehorende doelstellingen en daarna de aanpak en randvoorwaarden. Een pilotteam bestaande uit medewerkers heeft feedback gegeven op de methodiekhandleiding, onderdelen van de aanpak getoetst in de praktijk en vervolgens met elkaar geëvalueerd.
Het resultaat
Half 2023 was de methodiek een feit en zijn we gestart met de volgende uitdaging: de implementatie van de methodiek. Samen met de betrokken projectgroep is een implementatieplan opgesteld. Op basis van zorgvuldige analyses staan hierin alle acties beschreven om M.I.N.D. succesvol te implementeren. Deze acties zijn gericht op het realiseren van randvoorwaarden, informeren en enthousiasmeren van betrokkenen, het aanleren van de nodige kennis, houding en vaardigheden en evaluatie en doorontwikkeling van de methodiek.
De methodiek is door de medewerkers van de BPG enthousiast ontvangen. Zij herkennen zichzelf, hun werk en de ontwikkelpunten. Een implementatieteam is voortvarend aan de slag gegaan met de uitrol van de methodiek.
De ervaring
Mooi om te zien dat ondanks dat de implementatie nog niet klaar is er nu al verandering merkbaar is op de BPG.
“Het proces van het ontwikkelen en beschrijven van de methodiek is een veranderinterventie op zich geweest” vertelt Jantijn Fockens, directeur Zorg en Behandeling.
De enthousiaste reacties hebben ertoe geleid dat de methodiek ook op andere units ontwikkeld gaat worden en dat er veel belangstelling en interesse is bij andere instellingen.
Wij zijn super trots op alle medewerkers van de BPG die hun specifieke expertise met ons hebben gedeeld om zo in co-creatie tot een gedegen methodiek en uitvoerbaar implementatieplan te komen.
